سفیدگری چیست؟
سفیدگری {قلعکاری} هنری است مکمل و کامل کننده مسگری که این دو هنر و صنعت از ابتدا باهم آمیخته بودند
قلع با نماد شیمیایی و عدد اتمی (sn 50) که در جدول مندلیف قرار دارد با اکسیژن و آب واکنش نمیدهد و در کل در مقابل اکسیداسیون مقاومت بالایی دارد این موضوع باعث کاربرد وسیع این فلز در صنایعی مانند: کنسرو سازی ، خودرو سازی ، برق و الکترونیک شده است …
مس با نماد (cu 63) فلزی رسانا، نجیب و چکش خوار است فلز مس مانند عموم فلزات با آب و هوا واکنش میدهد و به آرامی و مرور زمان اکسید میشود، این فلز به دلیل رسانایی و چکش خواری و خواص طبی و درمانی دیگری که آشنایی دارید گزینه بسیار مناسبی برای ظروف آشپزی و طبخ است اما اگر بدون قلع و یا اصطلاحا سفیدگری نشده ، داخل ظرف مسی غذا طبخ شود مس بیش از اندازه وارد آب و غذا میشود که میزان زیاد آن ضرر دارد همانطور که میزان زیاد کلسیم و ویتامین و سایر عناصر برای بدن مضر است
جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص این فلز به قسمت {مقالات-تاریخچه کامل مس}در همین سایت مراجعه نمیایید.
در نتیجه گیری کلی ترکیب این ۲ فلزِ مادر ، و یا بهتر است بگوییم مکمل شدن مس و قلع باهم محصولی کامل به وجود می آورند
پس از ساخت مس توسط مسگر، محصول را به سفیدگر میسپارد تا اصطلاحا با قلع اندود کردن آن محصول قابل استفاده گردد، که فرآیند سفیدگری نیاز به ترمیم و تمدید دارد.
نکته: به‌طور میانگین حدود ۱۰۰ میلی‌گرم مس در بدن افراد سالم وجود دارد. با این حال یک فرد بزرگسال روزانه به ۲ تا ۳ میلی‌گرم مس نیاز دارد. نوزادانی که تازه متولد میشوند تا شش ماه پس از تولد به میزان ۳۰ تا ۲۰۰ میکروگرم مس به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن‌شان نیاز دارند. پس از شش ماهگی تا سن ده‌سالگی این مقدار به ۸۰ تا ۱۲۰میکروگرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن می‌رسد و از ده سالگی به بالا به میزان ۳۰ تا ۶۰ مس میکروگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن مورد نیاز است.
سفیدگری ظروف مسی به چه منظور انجام میشود؟
سفیدگری داخل ظروف به این منظور انجام میشوند که از ورود مقادیر زیاد مس در غذا جلوگیری کنند.
هنگام خرید ظروف مسی مخصوصا ظروف آشپزی و پخت و پز، اگر به داخل ظروف توجه کنید مشاهده میکنید داخل آن ها به رنگ نقره ای براق میباشد و به رنگ مس نیست و باید قلع باشد.
نکته: افرادی که از بیماری‌ها یا اختلالات خاصی رنج می‌برند، مقادیر مختلفی مس نیاز دارند که با توجه به وضعیت جسمانی‌شان تعیین میشود.
با توجه به این موضوع همانطور که یون مس به اندازه برای بدن ضروریست مشخصا وجود زیاد آن اختلال هایی ایجاد میکند.
ظروف مسی چه زمانی نیاز به سفیدگری دارند ؟
حتما شنیده‌اید که ظروف مسی بعد از مدتی استفاده نیاز به سفیدگری دارند، اما چرا و چه زمانی؟
سفیدگری داخل ظروف مسی، بعد از پخت و پز های اولیه شروع به تغییر رنگ میکنند، و سفیدی{نقره ای براق} داخل ظروف به مرور شروع به طوسی شدن در نهایت سیاه میشوند ،این مدل سیاهی قلع داخل محصول که بیشتر در ظروف آشپزی و طبخی مشاهده میشود به خاطر وجود روغن پالم و چربی غذاست در حقیقت ظروف مسی اینگونه مواد مضر را جذب خود کرده و این از خواص این ظروف است نه معایب آن که این خاصیت ظروف مسی مربوط به خواص ضد میکروب بودن فلز مس است.
ظروف مسی معمولا به دلیل استفاده اشتباه و توضیح ندادن طرز استفاده صحیح آن ، از جانب فروشندگان ، از ناحیه ی قلع دچار آسیب میشوند .
و همچنین خریداران و مصرف کنندگان اکثر مواقع به اشتباه فکر میکنند که ظرف سیاه شده مشکل دارد و مضر است ؛ اما بیشتر مواقع ظروف مشتریانی که به ما پیام میدهند و یا حضوری مراجعه میکنند سالم هستند و نیازی به سفیدگری ندارند.
اما اگر از این ظروف آشپزی و پخت پز صحیح استفاده کنید و از مس با کیفیت زنجان و باشند اصولا قلع این ظروف تا دو سال دوام خواهند داشت.
مجموعه مس فروشان محصولات تولیدی خود و کالاهای بازسازی شده مشتریان خود را تا ۱۲ ماه گارانتی کتبی میکند تا اطمینان کامل را به شما هدیه دهد.
سیاهی داخل ظروف مسی ضرر دارد؟
در واقع سیاهی داخل ظرف همان قلع پوشیده شده از چربی غذاست که تغییر رنگ داده و این امری عادی است و دلیل بر خراب بودن قلع نیست. حتی در ظروف گرانیت و تفلون هم این اتفاق می افتد با این تفاوت که رنگ مواد گرانیت و تفلون بدعا سیاه است و بعد از پخت و پز تغییر رنگ موثر از دما و چربی غذا دیده نمیشود اگر بیشتر توجه کنیم در ظروف گرانیتی که دارای لعاب سفید هستند اتفاقا این تغییر رنگ کاملا محسوس است.
چطور بفهمیم باید ظرفمون رو سفیدگری کنیم؟
سوالی که ذهن بیشتر مخاطبان ما را درگیر میکند ؛ به سادگی با بررسی و نگاه کردن دقیق داخل ظرف حل میشود ، اگر رگه ها یا خطوط مسی رنگ را در میان قلع مشاهده کردید یعنی نیاز به سفیدگری هست
(دقت کنید رنگ مسی داخل کالا و نه رنگ طوسی و یا سیاه)
نکته: هنگام استفاده از ظروف مسی دقت کنید زمانی که سیاهی ظرف از بین برود لایه ها و خط های مسی رنگ نمایان میشوند، مانند خط هایی که داخل ظروف به خاطر کشیده شدن کفگیر و نظیر اینها به وجود می آیند ؛ که در آن هنگام که خطوط مسی رنگ نمایان شد نیاز به سفیدگری دارند.
برای سفیدگری داخل مس از چه فلزی استفاده شود؟
برای سفیدگری داخل ظروف از فلزی به نام قلع استفاده میشود به همین دلیل به آن قلعکاری هم میگویند ، که این یک فلز خنثی است ، و از لحاظ پزشکی نه خواصی دارد نه مضراتی ، از این جهت بهترین پوشش برای ظروف مسی است.
نکته: نمونه رایج استفاده از قلع، داخل قوطی های کنسرو در کنسرو سازی است
با وجود قلع مس وارد غذا می شود؟
بله زیرا قلع به عنوان یک لایه و پرده برای عبور نکردن بیش از حد مس است و یون مس در مدت زمان پخت غذا وارد آن میشود
